Słów kilka o pielęgnacji skóry u osób starszych

Poprawna kondycja skóry ma duży wpływ na dobre samopoczucie i ogólną jakość życia. Dbanie o dobrą kondycję skóry jest szczególnie ważne u osób starszych, gdyż skóra wraz z wiekiem traci swoją elastyczność stając się bardziej podatną na podrażnienia, wysuszenie oraz stany zapalne.

Proces starzenia się skóry zaczyna się już po 30- stce ! Po 70 roku życia fizjologiczne funkcje skóry stają się upośledzone a jej zdolność do regeneracji drastycznie spada. Skóra staje się mniej elastyczna, bardziej sucha i wrażliwsza na podrażnienia ponadto jej grubość ulega zmniejszeniu a gruczoły łojowe pracują mniej wydajnie.  Na aktualny stan naszej skóry wpływać mogą również przyjmowane leki.

Krótkie przypomnienie budowy naszego pancerzyka -> SKÓRA

Przesuszenie skóry to problem z którym zmaga się nawet 75% osób starszych. Na skutek zmniejszonego wydzielania potu i łoju płaszcz lipidowy skóry osłabiony co sprzyja utracie wody z organizmu i ułatwia atak drobnoustrojów. W miarę upływu lat komórki barwnikowe skóry również ulegają  „zużyciu” . W rezultacie skóra staje się bledsza, z czasem pojawiają się na niej odbarwienia (tzw. starcze plamy). Słabsza aktywność komórek barwnikowych oznacza mniejszą ochronę przed promieniami UV co może skutkować zwiększonym ryzykiem zachorowania na nowotwory skóry.

Jak prawidłowo dbać o skórę ?

Higiena osobista jest podstawowym zabiegiem mającym na celu zmniejszenie ryzyka wystąpienia problemów skórnych. Aby zmniejszyć ryzyko przesuszenia skóry należy zrezygnować z używania silnych środków myjących. Spośród dostępnych na rynku preparatów należy wybierać te hipoalergiczne i delikatnie myjące. Najlepiej jeżeli mają również działanie nawilżające i odżywiające naskórek. Codzienna higiena zmniejszy również ryzyko odparzeń i podrażnień.  Skórę po kąpieli należy delikatnie osuszyć (Nie należy jej energicznie wycierać !) a następnie natłuścić kremem lub balsamem.

Nie można zapominać o prawidłowym nawodnieniu, co u osób starszych bywa problematyczne. Choroby, zmniejszone uczucie pragnienia i szybsza utrata wody przez skórę u osób starszych to prosta droga do odwodnienia. Osoby dorosłe powinny przyjmować dziennie około 2 litry płynów !

Również odpowiednia dieta bogata w białko oraz mikro i makroelementy ma istotny wpływ na kondycję skóry naszego podopiecznego.

Bardzo ważnym elementem higieny osób starszych jest stosowanie kosmetyków skierowanych do odpowiedniej grupy wiekowej. Wybierając środki kierujmy się również zdrowym rozsądkiem. Nie zawsze najnowszy hiper-mega-kosmetyk będzie tym najlepszym. Pamiętajmy również o tym by odpowiednio zabezpieczyć zakupione środki w przypadku gdy nasz podopieczny zmaga się z demencją lub chorobą psychiczną. Kremy i balsamy należy nanosić starannie by nie doprowadzić do miejscowego przesuszenia skóry.

Krótki wpis który mam nadzieję, że Wam się spodobał :)

Poprzedni wpis -> LINK


Jeżeli zaciekawiła cię tematyka tego bloga to zostaw kciuk w górę pod fanpage na facebooku a nie ominiesz kolejnych wpisów !

Odleżyny - koszmar podopiecznego i opiekuna

Odleżyny to koszmarny sen wielu opiekunów, który nie pozwala im zasnąć. Sprawiają ból, są dość trudne do wygojenia i wymagają ciągłej pielęgnacji. Czym tak naprawdę są odleżyny, jak zapobiec  ich powstawaniu oraz w jaki sposób je leczyć – o tym możecie przeczytać  w dzisiejszym wpisie.

Odleżyna jest to owrzodzenie skóry ( powstające z miejscowej martwicy) które tworzy się na skutek przewlekłego ucisku i/lub otarć naskórka. Rozwijają się one u osób długotrwale unieruchomionych. Częstotliwość występowania odleżyn jest taka sama u mężczyzn i kobiet. Odleżyny często obserwuje się na OIOM-ach, w ośrodkach dla przewlekle chorych (np. DPS) a także u pacjentów długotrwale leżących w domu którzy nie mają zapewnionej odpowiedniej opieki (związane jest to ze zbyt małą kadrą pracowniczą w jednostkach świadczących opiekę medyczną lub niewłaściwą opieką nad osobą chorą).  Zmiany najczęściej tworzą się w okolicy pięt, na pośladkach, łokciach, kolanach, w okolicy kostek. Na zwiększone ryzyko powstania odleżyn narażone są osoby otyłe, chore na cukrzycę, z miażdżycą i te które mają problem z utrzymaniem moczu i stolca. Duży wpływ na powstanie patologicznych zmian ma również ogólny stan chorego (choroby przewlekłe, stosowana dieta, odpowiednie nawodnienie). Jednym z czynników jest również wiek podopiecznego. U pacjentów po 70 roku życia odleżyny tworzą się znacznie częściej.

Statystycznie w Polsce z problemem odleżyn boryka się ok. 500 tys osób. Okres leczenia powstałych zmian wynosi ponad 6 tygodni ! (Czas ten dotyczy łagodnych owrzodzeń, oczywiście bez komplikacji w postaci zakażeń)

Przebieg choroby

- Odleżyna I stopnia  -   jednym z pierwszych objawów jest zaczerwienie skóry pojawiające się w miejscu ucisku lub otarcia skóry, które nie blednie przy ucisku.

- Odleżyna II stopnia  - małe i płytkie owrzodzenie które zajmuje wierzchnie warstwy skóry właściwej (Budowę skóry możecie przypomnieć sobie tutaj SKÓRA )

- Odleżyna III stopnia  - owrzodzenie sięga do tkanki podskórnej

- Odleżyna IV stopnia  - owrzodzenie zajmuje warstwy mięśni

Owrzodzenia analogicznie jak różnego typu rany mogą ulegać zakażeniom. W przypadku podejrzenia wystąpienia odleżyn konieczna jest konsultacja lekarska i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Profilaktyka przeciwodleżynowa

Profilaktyka ta ma na celu niedopuszczenie do powstania zmian chorobowych i/lub zminimalizowania i przyspieszenia leczenia powstałych owrzodzeń. Obejmuje ona :

a.) Ocenę ryzyka wystąpienia odleżyn

 Obejmuje ona codzienną (minimum raz dziennie) kontrolę neuralgicznych miejsc na ciele pacjenta. Szczególną uwagę należy zwrócić na jej kolor, napięcie, obrzęki (Jeżeli występują). W przypadku gdy rana już istnieje ważna jest jej kompleksowa ocena.

b.) Zmniejszeniu ucisku na szczególnie narażone miejsca

Punkt ten dotyczy min. stosowania odpowiednich udogodnień (krążki odbarczające),zmiany pozycji podopiecznego ( Zmian pozycji podopiecznego powinna być wykonywana minimum raz na 2 godziny!) Podczas zmiany pozycji należy pamiętać o : (przy ułożeniu na boku) przedzieleniu nóg pacjenta np. poduszkami by uniknąć wzajemnego ucisku, (przy ułożeniu na plecach) zabezpieczeniu łokci, pośladków i pięt, (przy ułożeniu na brzuchu [dotyczy tylko osób wydolnych oddechowo, które nie miały w ostatnim czasie przeprowadzonych zabiegów kardiologicznych !]) pamiętamy o zabezpieczeniu kolan. W każdej z wymienionych pozycji unikamy fałdowania się skóry.

c.) Stosowaniu odpowiedniej diety

U osób leżących, cierpiących na odleżyny zalecana jest dieta wysokobiałkowa, lekkostrawna bogata w witaminy (A,E,C) i sole mineralne.

d.) Odpowiednia higiena skóry

Skórę należy myć ciepłą wodą stosując  jednocześnie łagodne środki myjące o pH 5,5 i osuszając ją dokładnie po skończonej toalecie. Umytą i osuszoną skórę należy natłuścić, unikając nadmiernego masażu. Opiekun powinien również zwrócić uwagę na czynniki mogące powodować nadmierne wysuszanie skóry i zlikwidować je.

W profilaktyce przeciwodleżynowej ważne jest również dbanie o otoczenie chorego. Wilgotną pościel lub ubranie należy natychmiast wymienić. Bielizna pościelowa powinna być pozbawiona guzików, zgrubień i szwów.

Opiekun może wspomóc się min materacami przeciwodleżynowymi statycznymi i dynamicznymi które dodatkowo zmniejszą ryzyko powstania odleżyn. Zastosowanie powyższych „wspomagaczy” nie zwalnia opiekuna z obowiązku zmiany pozycji podopiecznego co 2 godziny !

Ważny temat = Obszerny wpis. Mam nadzieję, że Was nie zanudziłem J

Do zobaczenia już wkrótce!

Poprzedni wpis -> LINK

Jeżeli zaciekawiła cię tematyka tego bloga to zostaw kciuk w górę pod fanpage na facebooku a nie ominiesz kolejnych wpisów !

Biedronki są wśród nas - Łuszczyca (Cz.7)

Łuszczyca – Leczenie (cz.5c)

Leczenie miejscowe.

Leczenie miejscowe jest najbardziej rozpowszechnionym sposobem walki z łuszczycą. Należy jednak pamiętać , że nawet najlepsze leki miejscowe nie doprowadzą do całkowitego wyleczenia , jeżeli skóra będzie ciągle wysuszona i podrażniona.

• Emolienty do mycia i natłuszczania – są to łagodne preparaty myjące, mydła oraz balsamy.

• Preparaty keratolityczne – (zmiękczające i usuwające łuskę) najczęściej zawierają kwas salicylowy, mocznik, kwas mlekowy. Pozwalają na oddzielenie łuski pokrywającej zmiany skórne.

• Miejscowe preparaty kortykosteroidowe – nie należy ich stosować dłuższy czas. Powodują szybkie ustąpienie zmian zapalnych. 

Dzielimy je na :

a.) Czyste kortykosteroidy (np. hydrokortyzon, mecortolon, laticort)

b.) Złożone (np. z kwasem salicylowym, antybiotykiem lub substancją przeciwgrzybiczą )

• Cygnolina – jest pozyskiwana z kory drzewa Andira Araroba. Hamuje podział komórek. Do niedawna był to podstawowy lek na łuszczycę.

• Dziegcie – pochodne smoły. Charakteryzują się czarnym kolorem i mocnym nieprzyjemnym zapachem. W Polsce wycofane z obrotu z powodu potencjalnego działania rakotwórczego.

• Pochodne witaminy D3 – są to stosunkowo nowe produkty w leczeniu łuszczycy. Hamują one nieprawidłowy i nadmierny rozwój komórek skóry.

• Połączenie pochodnej Wit D3 i kortykosteroidu – Obecnie najczęściej stosowanym preparatem jest lek złożony zawierający betametazon i kalcypotriol. Badania wykazały, że oba składniki działają synergistycznie.

• Retinoidy miejscowe – pochodne witaminy A.  Najczęściej stosowane w leczeniu trądziku. Preparat Tazaroten znalazł zastosowanie w leczeniu łuszczycy. Normalizuje nieprawidłowe rogowacenie skóry.

• Pochodne kalcyneuryny – są to najnowsze preparaty hamujące sygnał w jądrze komórkowym. Zmniejszają w ten sposób reakcję zapalną pobudzaną przez układ odpornościowy .

 Najprawdopodobniej jest to ostatni z serii wpisów o łuszczycy. (Być może pojawi się jeszcze jeden bonusowy wpis). Mam nadzieję, że choć trochę przybliżyły one Wam tę chorobę.

Do zobaczenia już niedługo w kolejnej notce !

Poprzedni wpis -> LINK

Biedronki są wśród nas - Łuszczyca (Cz.6)

Łuszczyca – Leczenie (cz.5b)

Do dnia dzisiejszego nie wynaleziono skutecznego leku na łuszczycę, który pozwoliłby wyleczyć ją całkowicie. Leki ogólne stosowane w łuszczycy stosowane są po wykonaniu szeregu badań kontrolnych ponieważ nie są one obojętne dla organizmu.

Leczenie ogólne.

• Metotreksat – jest agonistą kwasu foliowego, działa cytostatycznie. Stosowany jest najczęściej w leczeniu nowotworów. W małych dawkach hamuje podział komórek i działa przeciwzapalnie.  Lek ten działa toksycznie na szpik i wątrobę.

• Cyklosporyna A – Lek stosowany głównie po przeszczepach narządów zapobiegający ich odrzuceniu. W łuszczycy jego działanie polega na hamowaniu aktywności limfocytów T. Może działać toksycznie na nerki oraz podwyższać ciśnienie tętnicze krwi.

• Acytrertyna – działa poprzez normalizację procesów nadmiernego namnażania i zbyt szybkiego dojrzewania komórek skóry. Nie może być stosowany u kobiet w ciąży, gdyż powoduje zaburzenia rozwojowe u płodu.

Leki biologiczne.

Leki biologiczne to najnowsza grupa leków stosowanych w leczeniu łuszczycy. Są to cząsteczki białkowe hamujące wybiórczo cytokiny prozapalne. Występują jedynie w postaci substancji do podania podskórnego lub dożylnego. Podczas stosowania mogą wystąpić ciężkie objawy niepożądane. Leczenie to jest bardzo kosztowne (koszt jednej ampułki leku to kilka tys.)

• Etanercept
• Adalimubab
• Infliksymab
• Ustekinumab

Leki biologiczne ze względu na krótką historię są ciągle ulepszane i badane w kwestii ich bezpieczeństwa.

Ciąg dalszy w kolejnym wpisie.

Poprzednia część -> LINK

Biedronki są wśród nas - Łuszczyca (Cz.5)

Łuszczyca – Leczenie (cz.5a)

Najobszerniejsza część z tej serii wpisów. Ten dział ze względu na objętość podzielę na trzy części : a, b i c.

Leczeniem łuszczycy zajmują się głównie lekarze dermatolodzy. Nie należy leczyć się na własną rękę, gdyż może to doprowadzić do pogorszenia ognisk chorobowych.

Podstawowym warunkiem kontrolowania łuszczycy jest wybranie odpowiedniego sposobu leczenia. Przestrzeganie ścisłych zaleceń prozdrowotnych pomoże zmniejszyć częstość nawrotów choroby oraz  jej uciążliwość podczas wysiewu.

Fototerapia – Leczenie światłem

Korzystne działanie światła słonecznego znane jest już od starożytności. Już w starożytnym Egipcie i Indiach wykorzystywano je do leczenia chorób skóry. Fototerapia z użyciem lamp UV zaczęła być stosowana pod koniec XIX wieku. Podczas leczenia łuszczycy  wykorzystuje się trzy rodzaje naświetlań:

•  UVB (szerokowidmowe) – wykorzystywane są lampy starszej generacji. Podczas kuracji może dojść do zaczerwienienia skóry podobnego do oparzenia słonecznego.

•  UVB (wąskowidmowe) – obecnie stosowane najczęściej, działa najkorzystniej w leczeniu łuszczycy.

•  PUVA (fotochemoterapia) – naświetlanie poprzedza podanie leków uwrażliwiających na światło (psolarenów)

Naświetlania najczęściej stosuje się u osób ze zmianami opornie reagującymi na leki miejscowe. U chorych poddawanych naświetlaniom w przyszłości może się pojawić zwiększone ryzyko zachorowań na nowotwory skóry (czerniak). Przed zastosowaniem naświetlań metodą PUVA należy skontrolować poziom enzymów wątrobowych oraz wykonać prześwietlenie klatki piersiowej.

Dieta lekiem na łuszczycę.

Ważnym elementem w procesie leczenia łuszczycy jest prowadzenie zdrowego trybu życia i odpowiednie odżywianie co pozwoli wzmocnić ogólny stan organizmu. Wbrew pozorom nie ma diety cud którą można zastosować w leczeniu tej choroby. Istotne jest unikanie produktów które mogą („Mogą” – słowo klucz) przyczynić się do pogorszenia stanu zdrowia i zaostrzenia zmian chorobowych. W codziennej diecie powinniśmy unikać tłustych mięś i wędlin, żywności wysoko przetworzonej oraz dużej ilości słodyczy i alkoholu.

Ciąg dalszy w kolejnym wpisie.

Poprzedni wpis -> LINK

Biedronki są wśród nas - Łuszczyca (Cz.4)

Łuszczyca – Rodzaje łuszczycy (cz.4)

Łuszczyca jest chorobą która może występować pod kilkoma postaciami. Podział przedstawiony poniżej ma istotne znaczenie przy wyborze sposobu leczenia i rokowań dotyczących przebiegu choroby. W zależności od przebiegu łuszczycę możemy określić jako: stabilną, wysiewną lub zadawnioną. Schorzenie z biegiem czasu może przebiegać w inny sposób u tej samej osoby.

Rodzaje łuszczyc :

1. Łuszczyca zwykła – jest najczęstszą postacią łuszczycy. W zależności od lokalizacji i wyglądu zmian można podzielić ją na :

• plackowatą – ogniska zwykle znajdują się na kolanach, łokciach, na skórze głowy i  w okolicy krzyżowej.
• monetowatą – ogniska dość liczne o średnicy 2 – 3 cm.
• drobnogrudkową – liczne grudki rozsiane po całym ciele.
• odwróconą – łuski występują nielicznie, zmiany skórne skupiają się w okolicy krocza, między pośladkami, pod piersiami, pod brzuchem.
• brudźcową – na ogniskach łuszczycowych gromadzi się gruba warstwa tłustej łuski o żółtawym zabarwieniu.
• paznokci – gromadzenie się mas zrogowaciałego naskórka powoduje pogrubienie płytki paznokcia   a z czasem oddzielenie jej od podłoża.

2. Łuszczyca krostkowa – może występować samodzielnie lub w połączeniu z łuszczycą zwykłą.

Wyróżnia się trzy postacie:

• krostkowa dłoni i podeszew – na dłoniach i podeszwach tworzą się ogniska łuszczycowe w obrębie  których tworzą się krosty wypełnione białawą, jałową substancją.

• zapalenie (dystalnych) dalszych odcinków palców rąk i stóp – objawiają się długotrwale utrzymującymi się  krostkami na opuszka palców.

• łuszczyca krostkowa uogólniona – ciężka postać choroby, krosty mogą zajmować duże powierzchnie ciała. Wysiewowi bardzo często towarzyszy podwyższona temperatura.

3.) Łuszczyca stawowa – inaczej nazywane seronegatywnym zapaleniem stawów. Może rozwinąć  się u 30% chorych. (Najczęściej zmiany skórne widoczne są już wcześniej). Dzieli się ją na:

•  typ dystalny – choroba zajmuje drobne stawy rąk i stóp
•  typ zniekształcający – zajmowane są liczne stawy w tym kręgosłup
•  typ nieliczno stawowy – choroba obejmuje pojedyncze stawy
•  typ wielostawowy – postać podobna do RZS
•  typ osiowy – zajęcie kręgosłupa

4.) Erytrodermia łuszczycowa - stan chorobowy zajmuje całą skórę. Występują bóle mięśni i stawów  oraz wysoka temperatura. Skóra pozostaje czerwona, napięta oraz bolesna i swędząca.

Ciąg dalszy w kolejnym wpisie.


Poprzedni wpis -> LINK

Biedronki są wśród nas - Łuszczyca (Cz.3)

Łuszczyca – Rozpoznanie i ocena stanu zaawansowania (cz.3)

Najczęściej łuszczycę rozpoznaje lekarz dermatolog na podstawie objawów charakterystycznych dla tej choroby oraz na podstawie informacji uzyskanych w wywiadzie. W przypadku gdy objawy są mało charakterystyczne pobiera się wycinek zmian skórnych w celu wykonania badania histopatologicznego (pod mikroskopem). Zabieg ten jest mało inwazyjny (w miejscu pobrania wycinka może pozostać mała blizna.) Zdarza się, że wynik takiego badania jest niejednoznaczny (zwłaszcza w początkowych stadiach choroby).

Ocena ciężkości przebiegu choroby.

•  Łuszczyca łagodna – do 3% ciała
•  Łuszczyca umiarkowana – do 10% ciała
•  Łuszczyca ciężka – powyżej 10% ciała

Do oceny ciężkości łuszczycy wskazane jest stosowanie przynajmniej trzech wskaźników :

•  Wskaźnik BSA – procent powierzchni ciała który zajęty został zmianami łuszczycowymi (1% ciała to   jedna dłoń pacjenta)

•  Wskaźnik PASI – skupia się na trzech elementach : grubość zmian skórnych; zaczerwienienie skóry;  ilość i rodzaj łuski.

•  Wskaźnik DLQI – bada wpływ choroby na  psychikę pacjenta.  

Metody te opracowane zostały w celu kwalifikacji pacjentów do programów lekowych/badan klinicznych oraz do oceny poprawy stanu skóry po leczeniu.

Ciąg dalszy w kolejnym wpisie.

Poprzedni wpis -> LINK

Biedronki są wśród nas - Łuszczyca (Cz.2)

Łuszczyca – Czynniki wyzwalające i przebieg (cz.2)

Do ujawnienia się choroby może dojść w każdym wieku. Zachorować mogą nawet niemowlęta. Statystycznie rozwój schorzenia rozpoczyna się pomiędzy 15-25 lub po 40 roku życia. Ze względu na ten podział wyróżnione zostały dwie postacie łuszczycy :

•  Typu I – (łuszczyca dziedziczna) ujawnia się w młodym wieku, bardzo często występuje u członków rodziny, zmiany mogą być liczne i rozsiane

•  Typu II – (łuszczyca sporadyczna) zmiany skórne pojawiają się po  40 roku życia, często jako jedyny przypadek w rodzinie. Pojedyncze ogniska zajmują: kolana, łokcie, skórę głowy etc.

Podział ten może posłużyć jako wskazówka dotycząca dalszego przebiegu choroby oraz ryzyka przekazania jej dzieciom. W przypadku gdy na łuszczycę choruje jedno z rodziców, to ryzyko odziedziczenia schorzenia wynosi ok. 30%. Gdy oboje rodziców choruje wzrasta ono do ok. 70%.

Czynniki wyzwalające zmiany skórne.

Łuszczyca bardzo często ujawnia się w wyniku zadziałanie jednego lub kilku czynników opisanych poniżej:

•  Silny stres emocjonalny – może go spowodować pojedyncze wydarzenie (takie jak śmierć bliskiej osoby, własny ślub , choroba) lub przewlekła sytuacja stresowa związana np. z pracą.

•  Infekcje – najczęstszą przyczyną są infekcje  przebiegające z osłabieniem i podwyższoną temperaturą takie jak : grypa, przeziębienie, zapalenie pęcherza. Bardzo często łuszczycę      wyzwala angina paciorkowcowa(!).

• Nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu.

•  Leki – niektóre leki (takie jak : Kw. Acetylosalicylowy, indometacyna, ibuprofen;  leki należące do betablokerów: nadolol, metoprolol, propranolol, bisoprolol i inne z tej grupy; sole litu stosowane w chorobach psychicznych; kortykosteroidy które w początkowej fazie powodują szybkie ustępowanie zmian skórnych jednakże ich długie stosowanie może zmianę postaci choroby na jej cięższą wersję ) mogą zaostrzać przebieg łuszczycy

• Operacje chirurgiczne, mechaniczne uszkodzenia skóry np. otarcia

Przebieg choroby.

Łuszczyca jest chorobą przewlekłą i nawrotową. Może trwać całe życie i przebiega z okresami remisji  (w których następuje nawet całkowite ustąpienie objawów ) oraz z wysiewami (zaostrzenie choroby). Jedną z podstawowych zmian skórnych w przebiegu choroby jest drobne zaczerwienienie pokrywające się srebrną łuską . Zaczerwienienia te łączą się stopniowo tworząc większe ogniska łuszczycowe. Zmiany skórne najczęściej znajdują się na łokciach, kolanach (miejsca narażone na stałe pocieranie i urazy mechaniczne), okolicy krzyżowo-lędźwiowej oraz na skórze głowy(najczęściej nie prowadzi to do utraty włosów). Łuszczyca stosunkowo rzadko zajmuje skórę twarzy.

U większości chorych zmiany dość dokuczliwie swędzą. Miejsc zmienionych chorobowo Nie Wolno drapać, gdyż może to doprowadzić do zaostrzenia choroby.

Schorzenie to przebiega inaczej u każdej osoby. Istnieje wiele czynników wpływających na jej przebieg.

Ciąg dalszy w kolejnym wpisie.


Poprzedni wpis -> LINK